Μάιος

Πιστεύεται ότι πήρε το όνομά του από την μητέρα του Ερμή, τη Μαία. Απεικονίζεται με ένα νέο άνδρα που φέρει στο κεφάλι καλάθι γεμάτο λουλούδια.  Ο μήνας των λουλουδιών και της βλάστησης. Οι Αγραφιώτες τον ονομάζουν «χαλαζά» και οι Τήνιοι «βροχάρη».  Στη Μακεδονία ονομάζεται «Κερασάρης»,  στον Πόντο «Καλομήνας», στην Κύπρο «Πεντεφάς ή Πενταδείλινος», γιατί εξαιτίας του μεγάλου  μήκους των ημερών του, αναγκάζονται να τρώνε 5 φορές την ημέρα. 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ:

Θερίζουν τα σανά, τη σίκαλη, τη βρώμη & το κριθάρι.

Σπέρνουν μπαμπάκι, καλαμπόκι.

Μεταφυτεύουν τα καπνά.

Φυτεύουν λαχανικά.

Κάνουν τα τελευταία «μπόλια» (=εμβολιασμούς).

Παρασκευή τυριού.

Κούρεμα προβάτων & γιδιών.

 ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:

Τον Μάη απέφευγαν να κάνουν γάμους και σημαντικές εργασίες.

 ΚΟΥΚΚΟΥΜΑΣ (Σύμη, 2/5). Στα πολύ παλιά χρόνια ο κουκκουμάς γινόταν σ' όλες τις γειτονιές, για να δουν οι κοπέλες (οι κόρες όπως τις αποκαλούν εκεί) αυτόν που θα παντρευτούν.

ΤΑ ΑΝΑΣΤΕΝΑΡΙΑ. Πολυσυζητημένο έθιμο, που τελείται με μεγάλη δημοσιότητα, κατά το τριήμερο 21-23 Μάη, προς τιμήν των αγίων Κων/νου & Ελένης. Αποτελούν μία από τις πιο χαρακτηριστικές και ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις της λαϊκής λατρείας με μορφή δρώμενου

 «ΠΙΠΕΡΟΥΓΓΑ» (Θράκης): Άλλη μια πολιτιστικοθρεσκευτική εκδήλωση. Αυτή γινόταν την άνοιξη, Μάιο με Ιούνιο. Όχι, βέβαια, κάθε χρόνο. Είχε την ιδιαιτερότητα, να γίνεται στα χρόνια της λειψυδρίας και πάντα την άνοιξη. 

 «ΟΙ ΚΟΥΝΙΕΣ» (Νάξος). Τα παλαιότερα χρόνια συνηθιζόταν σε κάποιες γιορτές της Άνοιξης και κυρίως της Λαμπρής. Πρόκειται για ένα ψυχαγωγικό παιχνίδι και αγώνισμα μαζί, το οποίο τελούνταν όμως με τελετουργικό τρόπο και είχε μαγικό χαρακτήρα.

 ΓΙΟΡΤΕΣ:

 ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ (1/5). Γιορταστική απεργία των εργαζομένων. Η Πρωτομαγιά ως ημέρα εργατικών εορτασμών καθιερώθηκε στις Η.Π.Α. Την 1η Μαΐου του 1886, 400.000 εργαζόμενοι σε διάφορες πόλεις, συγκεντρώθηκαν ζητώντας την επιβολή οκτάωρου. 

Βιώνεται σαν οριστική νίκη της φύσης, στον αγώνα της για νέα καρποφορία. Την ημέρα αυτή συνηθίζεται να πλέκουν στεφάνια, με λουλούδια, στάχυα και ένα σκόρδο ή ένα αγκάθι για τον βάσκανο οφθαλμό, τους ΜΑΗΔΕΣ, για την ευφορία της γης.

Τα κρεμούν πάνω από τις εξώπορτες ή στους εξώστες των σπιτιών μέχρι τις 24 Ιουνίου, το θερινό ηλιοστάσιο, οπότε κατά το έθιμο, τουλάχιστο παλαιότερα, τα έκαιγαν στις φωτιές του Αϊ-Γιάννη.

 ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ:

             «Στον καταραμένο τόπο , Μάη μήνα βρέχει».

             «Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι & τον Αύγουστο σταφύλι».

             «Μάης άβροχος, τρυγητής άμετρος».

             «Μην βγάλεις μήτε μπάλωμα, πριν βγει ο Μάιος μήνας».

             «Θε μου, δος μου την υγειά μου κι ας φορώ το Μάη γούνα»

             «Τώρα είν’ ο Μάης κι Άνοιξη, τώρα είναι καλοκαίρι»

             «Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει»

             «Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ'                                αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα».

             «Απρίλης, Μάης, κοντά ειν’ το θέρος».

             «Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ’ Αυγούστου το φεγγάρι».

             «Μάης άβρεχτος, χρόνια ευτυχισμένα».

             «Μάης άβροχος, τρυγητός χαρούμενος».

             «Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα».

             «Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά».

             «Τον Μάη κρασί μην πίνετε κι ύπνο μην αγαπάτε».

                   «Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια».

             «Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα».

                   «Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει».

                   «Στο κακορίζικο χωριό το Μάη ρίχνει το νερό».